ਕਵੀਸ਼ਰੀ

ਸਾਡੇ ਵੱਡੇ ਵਡੇਰੇ ਬਾਪੂ ਸਿਰਦਾਰ ਤਾਰਾ ਸਿੰਘ ਜੀ ਮੁਗਲਾਂ ਨਾਲ ਖੈਸਰਲੀਆਂ ਲੜਾਈਆਂ ਲੜਦੇ "ਵਾਂ" ਪਿੰਡ ਵਿਖੇ 1725 ਨੂੰ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋਗੇ ਸੀ।
"ਵਾਂ" ਪਿੰਡ ਖੇਮਕਰਨ ਤੇ ਝਬਾਲ ਲਿਵੇ ਬਾਡਰ ਏਰੀਏ 'ਚ ਪੈਂਦਾ। ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਯਾਦ ਨੂੰ ਚੇਤਿਆਂ 'ਚ ਤਾਜ਼ਾ ਰੱਖਣ ਖਾਤਰ ਹਰਿੱਕ ਸਾਲ ਮਾਘੀ ਨੂੰ ਵਾਂ ਪਿੰਡ 'ਚ ਤਕੜਾ ਮੇਲਾ ਭਰਦਾ, ਤੇ ਲੱਗਦੀ ਵਾਹ ਅਸੀਂ ਲਾਜ਼ਮੀ ਜਾਈਦਾ।
ਦੋ ਤਿੰਨ ਦਿਨ ਕਵੀਸ਼ਰੀਆਂ ਸੁਣੀਂਦੀਆਂ। ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਰਾਸ਼ਿਆਂ ਤੋਂ ਖ੍ਰੀਦੀਆਂ ਓਸਵਾਲ ਦੀਆਂ ਲੋਈਆਂ ਦੀਆਂ ਬੁੱਕਲਾਂ ਮਾਰਕੇ ਮਝੈਲ ਪੂਸੇ ਝੋਨੇ ਦੀ ਪਰਾਲੀ ਤੇ ਲੱਤਾਂ ਪਸਾਰ ਕੇ ਬੈਠੇ ਹੁੰਦੇ ਨੇ। ਸਾਹਮਣੇ ਸਟੇਜ ਤੇ ਖਲੋਤੇ ਚਹੁੰ ਕਵੀਸ਼ਰਾਂ 'ਚੋਂ ਇੱਕ ਜਣਾ ਲਾਂਘ ਪੁੱਟਕੇ ਮੂਹਰੇ ਆਕੇ ਮੈਕ 'ਚ ਆਵਦੀ ਗੱਲ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰੱਖਦਿਆਂ ਬੋਲਦਾ," ਕਲਗੀਧਰ ਸੱਚੇ ਪਾਸ਼ਾ ਪੁੱਤ ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਕਿਸਰਾਂ ਜੰਗ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਨੂੰ ਤੋਰਦੇ ਨੇ, ਓਸ ਸਮੇਂ ਦਾ ਵਾਕਿਆ ਮੇਜਰ ਸਿੰਘ ਦਾ ਜਥਾ , ਇਓਂ ਬੇਨਤੀ ਕਰਦਾ".........
ਤੇ ਫੇਰ ਇੱਕ ਕਵੀਸ਼ਰ ਆਕੇ ਕਵੀਸ਼ਰੀ 'ਰੰਭ ਕਰਦਾ , ਤੇ ਫੇਰ ਦੂਜੇ ਦੋਹੇਂ ਕਵੀਸ਼ਰ 'ਵਾਜ਼ ਰਲਾਕੇ ਛੰਦ ਚੁੱਕਦੇ ਨੇ।
ਬੋਲਾਂ 'ਚ ਐਨੀ ਕ ਕਰੜਾਈ ਹੁੰਦੀ ਆ , ਚੋਬਰਾ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ 'ਚ ਗੁਸੈਲਾ ਜਾ ਪਾਣੀ ਤਰਨ ਲੱਗਦਾ। ਧੁੜਧੜੀ ਜੀ ਉੱਠਕੇ ਸਾਰੇ ਪਿੰਡੇ ਦਾ ਲੂੰ ਕੰਡਾ ਉੱਠ ਖਲੋਂਦਾ। ਡਲੇ ਨਾਲ ਕੜਾਹੇ ਮਾਂਜਦੇ ਸੇਵਾਦਾਰਾਂ ਦੇ ਹੱਥ ਰੁਕਕੇ, ਨਿਗਾਹ ਸਟੇਜ ਤੇ ਜਾ ਟਿਕਦੀ ਆ। ਘੜੁੱਕਿਆਂ, ਟਰੈਕਟਰਾਂ ਤੇ ਆਏ ਮਝੈਲ ਐਨੇ ਕ ਗਹੁ ਨਾਲ ਕਵੀਸ਼ਰੀ ਸੁਣਦੇ ਨੇ, ਜਿਮੇਂ ਸਾਰੇ ਦਾ ਸਾਰਾ ਸਰੀਰ ਈ ਕੰਨ ਬਣ ਗਿਆ ਹੋਵੇ।
ਗੱਲ ਕਹਿਣ ਦਾ ਮਲਬ ਕਵੀਸ਼ਰੀ 'ਚ ਐਨੀ ਕ ਜਾਨ ਸਮਰੱਥਾ ਹੁੰਦੀ ਆ, ਤੇ ਏਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਸਮਝ ਓਹੀ ਸਕਦਾ, ਜੇਹੜਾ ਕਵੀਸ਼ਰੀ ਤੋਂ ਬਾਗਫ ਆ।
ਹੁਣ ਸੋਡੇ ਫੇਵਰਟ ਢਿੱਡਲ ਜੇ ਗੈਕਾਰ ਗਿੱਲਾਂ ਦੇ ਨਛੱਤਰ ਨੇ ਗਾਣਾ ਕੱਢਿਆ, "ਕੁੜੀ ਲੈਕਚਰ ਲਾਕੇ ਨਿੱਕਲੀ"। ਤੇ ਤਰਜ਼ ਕਵੀਸ਼ਰਾਂ ਤੋਂ ਚੋਰੀ ਕਰੀ ਬਈ ਆ। ਕੁੜੀ ਦਿਓ ਖਸਮੋਂ ਗੰਦ ਪਾਉਣਾ ਤਾਂ ਹੋਰ ਤਰਜ਼ਾਂ ਤੇ ਪਾਲੋ। ਜੇਹੜੀ ਤਰਜ਼ 'ਚ ਸਿੰਘ ਸੂਰਮਿਆਂ ਦੀਆਂ ਵਾਰਾਂ ਗਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਏਸ ਤਰਜ਼ ਦਾ ਤਾਂ ਨਾਂ ਦਲੀਆ ਕਰੋ। ਨਾਏ ਨਛੱਤਰ ਗਿੱਲ ਅਰਗੇਆਂ ਨੂੰ ਨਿੱਕਾ ਜਾ ਸਿਨਿਆ ਲਾਇਓ, ਐਹੋ ਜੇ ਗਾਣੇ ਤਾਂ ਸਾਡੇਆਲਾ ਨਿੱਕਾ ਗਰਨੈਬ ਜੰਗਲ ਪਾਣੀ ਬੈਠਾ ਬੈਠਾ ਜੋੜ ਦਿੰਦਾ। ਜਿੰਨੇ ਮਰਜ਼ੀ ਲੈਜੇ ਗਾਣੇ, ਨਾਏ ਮੁਖਤ...ਘੁੱਦਾ