ਸ੍ਰੀ ਹਰਮੰਦਰ ਸੈਹਬ ਦੀ ਦੱਖਣੀ ਬਾਹੀ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ਤੇ ਬਣੀ ਸਿੱਖ ਰੈਂਫਰੈਂਸ
ਲਾਇਬਰੇਰੀ ਦੀਆਂ ਅਲਮਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਤ੍ਹਾਰਵੀਂ, ਠਾਰਵੀਂ , ਉਨਮੀਂ , ਵੀਹਵੀਂ ਤੇ ਏਹਤੋਂ
ਵੀ ਪੁਰਾਣਾ ਇਤਿਹਾਸ ਲੁਕੋਈ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਘੂਕ ਸੁੱਤੀਆਂ ਪਈਆਂ ਨੇ।
ਕਈ ਤਾਂ ਹੱਥ ਲਾਇਆਂ ਭੁਰਦੀਆਂ ਨ। ਗੁਰੂ ਕਾਲ ਤੋਂ ਗੰਡਾ ਸਿੰਘ , ਕਿਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਤੇ ਹੋਰ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰਾਂ ਨੇ ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸ ਤੇ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਜਿੱਲਤਾਂ 'ਚ ਕੈਦ ਕਰਕੇ ਸਾਡੀ ਤੀਕ ਪਹੁੰਚਦਾ ਕਰਿਆ। ਭਾਈ ਵੀਰ ਸਿੰਘ ਹੋਣਾਂ ਕਵਿਤਾ ਦੀ ਕਮਾਣ ਸੰਭਾਲੀ। ਫੇਰ ਵਾਰੀ ਆਈ ਜਸਵੰਤ ਸਿੰਘ ਕੰਵਲ ,ਨਾਨਕ ਸਿੰਘ ਤੇ ਗੁਰਦਿਆਲ ਸਿੰਘ ਹੋਣਾਂ ਦੀ ਜੇਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਰਤਕੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਲਿਖੀ ਜਿਮੇਂ ਫੇਰ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਤਰੁੱਪ ਇੱਕ ਕਰਤਾ ਹੋਵੇ। ਕਿਵੇਂ ਸਿਖਰ ਦੁਪੈਹਰੇ ਦਹੀਂ ਦੇ ਫੁੱਟ ਵਰਗੇ ਖਿੜੇ ਨਰਮੇ ਦੇ ਵਾਹਣਾਂ ਵਿੱਚ 'ਪੂਰਨਮਾਸ਼ੀ' ਦੇ ਪਾਤਰ ਰੂਪ ਤੇ ਚੰਨੋ ਦੁਨੀਆਂ ਤੋਂ ਚੋਰੀ ਮਿਲਦੇ ਨੇ, ਪਰ ਲੀਕ ਨਈਂ ਟੱਪਦੇ । ਕਿਵੇਂ 'ਮੜ੍ਹੀ ਦੇ ਦੀਵੇ' ਦੇ ਪਾਤਰ ਜਗਸੀਰ ਨੂੰ ਭਾਨੋ ਪੁੱਛਦੀ ਆ ," ਵੇ ਮੇਰੇ ਨੱਕ ਦੀ ਤਿੱਲੀ ਨੂੰ ਕੀ ਹੋਇਆ"। ਜਗਸੀਰ ਵੇਖਕੇ ਨੀਵੀਂ ਪਾ ਲੈਂਦਾ ਤੇ ਆਖਦਾ, "ਕਿੰਨਾ ਕ ਚਿਰ ਕੋਈ ਸੂਰਜ ਬੰਨੀਂ ਦੇਖ ਸਕਦਾ"। ਤੇ ਫੇਰ ਪਿਛਲੀ ਉਮਰੇ ਭਾਨੋ ਆਖਦੀ ਆ ,"ਜੇ ਹੈਗੀ ਕੋਈ ਕਣੀ ਤਾਂ ਲੈਜਾ ਕੱਢਕੇ" ਤੇ ਅੱਗੋਂ ਜਗਸੀਰ ਬੋਲਦਾ ,"ਜੇ ਆਹੀ ਗੰਦ ਪਾਉਣਾ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਜਵਾਨੀ ਵੇਲੇ ਈ ਪਾ ਲੈਂਦੇ"।
ਮੋਗੇ ਜਿਲ੍ਹੇ ਨੂੰ ਮਾਣ ਆ ਸਿਰਮੌਰ ਨਾਵਲਕਾਰ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ। ਬਲਦੇਵ ਸਿੰਘ ਹੋਣਾਂ ਨੇ ਭਗਤ ਸਿੰਘ, ਭਾਈ ਜੈਤਾ ਜੀ, ਦੁੱਲਾ ਭੱਟੀ ਤੇ ਹੋਰ ਗਭਰੂਆਂ ਤੇ ਰਿਸਚਰਚ ਕਰਕੇ ਬਸ ਅੰਤ ਈ ਕਰਾਤਾ।
ਹੁਣ ਵੀ ਮੁੰਡੇ ਕਵਤਾਵਾਂ, ਗਜ਼ਲਾਂ ਲਿਖਦੇ ਨੇ। ਖੌਣੀ ਸਹੁਰੇ ਕੇਹੜੇ ਟੋਏ 'ਚ ਬਹਿਕੇ ਡੂੰਘੀ ਫੀਲਿੰਗ ਨਾ ਲਿਖਦੇ ਨੇ ਤੇਰੇ ਮੇਰੇ ਅਰਗੇ ਦੀ ਸਮਝੋਂ ਬਾਹਰ ਹੁੰਦੀ ਆ ਗੱਲ। ਕਾਬਲੇ ਗੌਰ ਆ ਬਾਬੇ ਕੰਵਲ ਤੇ ਗੁਰਦਿਆਲ ਸਿੰਘ ਹੋਣੀਂ ਨਦੀ ਕਿਨਾਰੇ ਲਿਫੇ ਦਰੱਖਤ ਅਰਗੇ ਨੇ, ਮਾਅਰਾਜ ਨਾ ਕਰੇ ਖੌਣੀ ਕਦੇ ਅਖਬਾਰ ਦੇ ਤੀਜੇ ਸਫੇ ਦੇ ਭੋਗ ਦਾ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰ ਛਪਜੇ। ਫਿਲਹਾਲ ਬਲਦੇਵ ਸਿੰਘ ਹੋਣਾਂ ਤੇ ਆਸਾਂ ਖੜ੍ਹੀਆਂ ਨੇ। ਅੱਗੇ ਹੋਰ ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਕੋਈ ਨਮਾਂ ਕੌਣ ਉੱਠਦਾ, ਆਸਾਂ ਉਮੀਦਾਂ ਕੈਮ ਨੇ....ਨਾਨਕ ਭਲੀਆਂ ਕਰੇ......ਘੁੱਦਾ
ਕਈ ਤਾਂ ਹੱਥ ਲਾਇਆਂ ਭੁਰਦੀਆਂ ਨ। ਗੁਰੂ ਕਾਲ ਤੋਂ ਗੰਡਾ ਸਿੰਘ , ਕਿਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਤੇ ਹੋਰ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰਾਂ ਨੇ ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸ ਤੇ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਜਿੱਲਤਾਂ 'ਚ ਕੈਦ ਕਰਕੇ ਸਾਡੀ ਤੀਕ ਪਹੁੰਚਦਾ ਕਰਿਆ। ਭਾਈ ਵੀਰ ਸਿੰਘ ਹੋਣਾਂ ਕਵਿਤਾ ਦੀ ਕਮਾਣ ਸੰਭਾਲੀ। ਫੇਰ ਵਾਰੀ ਆਈ ਜਸਵੰਤ ਸਿੰਘ ਕੰਵਲ ,ਨਾਨਕ ਸਿੰਘ ਤੇ ਗੁਰਦਿਆਲ ਸਿੰਘ ਹੋਣਾਂ ਦੀ ਜੇਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਰਤਕੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਲਿਖੀ ਜਿਮੇਂ ਫੇਰ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਤਰੁੱਪ ਇੱਕ ਕਰਤਾ ਹੋਵੇ। ਕਿਵੇਂ ਸਿਖਰ ਦੁਪੈਹਰੇ ਦਹੀਂ ਦੇ ਫੁੱਟ ਵਰਗੇ ਖਿੜੇ ਨਰਮੇ ਦੇ ਵਾਹਣਾਂ ਵਿੱਚ 'ਪੂਰਨਮਾਸ਼ੀ' ਦੇ ਪਾਤਰ ਰੂਪ ਤੇ ਚੰਨੋ ਦੁਨੀਆਂ ਤੋਂ ਚੋਰੀ ਮਿਲਦੇ ਨੇ, ਪਰ ਲੀਕ ਨਈਂ ਟੱਪਦੇ । ਕਿਵੇਂ 'ਮੜ੍ਹੀ ਦੇ ਦੀਵੇ' ਦੇ ਪਾਤਰ ਜਗਸੀਰ ਨੂੰ ਭਾਨੋ ਪੁੱਛਦੀ ਆ ," ਵੇ ਮੇਰੇ ਨੱਕ ਦੀ ਤਿੱਲੀ ਨੂੰ ਕੀ ਹੋਇਆ"। ਜਗਸੀਰ ਵੇਖਕੇ ਨੀਵੀਂ ਪਾ ਲੈਂਦਾ ਤੇ ਆਖਦਾ, "ਕਿੰਨਾ ਕ ਚਿਰ ਕੋਈ ਸੂਰਜ ਬੰਨੀਂ ਦੇਖ ਸਕਦਾ"। ਤੇ ਫੇਰ ਪਿਛਲੀ ਉਮਰੇ ਭਾਨੋ ਆਖਦੀ ਆ ,"ਜੇ ਹੈਗੀ ਕੋਈ ਕਣੀ ਤਾਂ ਲੈਜਾ ਕੱਢਕੇ" ਤੇ ਅੱਗੋਂ ਜਗਸੀਰ ਬੋਲਦਾ ,"ਜੇ ਆਹੀ ਗੰਦ ਪਾਉਣਾ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਜਵਾਨੀ ਵੇਲੇ ਈ ਪਾ ਲੈਂਦੇ"।
ਮੋਗੇ ਜਿਲ੍ਹੇ ਨੂੰ ਮਾਣ ਆ ਸਿਰਮੌਰ ਨਾਵਲਕਾਰ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ। ਬਲਦੇਵ ਸਿੰਘ ਹੋਣਾਂ ਨੇ ਭਗਤ ਸਿੰਘ, ਭਾਈ ਜੈਤਾ ਜੀ, ਦੁੱਲਾ ਭੱਟੀ ਤੇ ਹੋਰ ਗਭਰੂਆਂ ਤੇ ਰਿਸਚਰਚ ਕਰਕੇ ਬਸ ਅੰਤ ਈ ਕਰਾਤਾ।
ਹੁਣ ਵੀ ਮੁੰਡੇ ਕਵਤਾਵਾਂ, ਗਜ਼ਲਾਂ ਲਿਖਦੇ ਨੇ। ਖੌਣੀ ਸਹੁਰੇ ਕੇਹੜੇ ਟੋਏ 'ਚ ਬਹਿਕੇ ਡੂੰਘੀ ਫੀਲਿੰਗ ਨਾ ਲਿਖਦੇ ਨੇ ਤੇਰੇ ਮੇਰੇ ਅਰਗੇ ਦੀ ਸਮਝੋਂ ਬਾਹਰ ਹੁੰਦੀ ਆ ਗੱਲ। ਕਾਬਲੇ ਗੌਰ ਆ ਬਾਬੇ ਕੰਵਲ ਤੇ ਗੁਰਦਿਆਲ ਸਿੰਘ ਹੋਣੀਂ ਨਦੀ ਕਿਨਾਰੇ ਲਿਫੇ ਦਰੱਖਤ ਅਰਗੇ ਨੇ, ਮਾਅਰਾਜ ਨਾ ਕਰੇ ਖੌਣੀ ਕਦੇ ਅਖਬਾਰ ਦੇ ਤੀਜੇ ਸਫੇ ਦੇ ਭੋਗ ਦਾ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰ ਛਪਜੇ। ਫਿਲਹਾਲ ਬਲਦੇਵ ਸਿੰਘ ਹੋਣਾਂ ਤੇ ਆਸਾਂ ਖੜ੍ਹੀਆਂ ਨੇ। ਅੱਗੇ ਹੋਰ ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਕੋਈ ਨਮਾਂ ਕੌਣ ਉੱਠਦਾ, ਆਸਾਂ ਉਮੀਦਾਂ ਕੈਮ ਨੇ....ਨਾਨਕ ਭਲੀਆਂ ਕਰੇ......ਘੁੱਦਾ
No comments:
Post a Comment