ਝੁੰਬੇ ਆਲਾ ਚਰਨਾ

ਸਾਡੇ ਪਿੰਡ ਤੋਂ ਪਹਾੜ ਬੰਨੀਂ ਦੋ ਕੁ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਵਿੱਥੇ ਤੇ ਝੁੰਬਾ ਪਿੰਡ ਪੈਂਦਾ। ਨਿੱਕੇ ਹੁੰਦਿਆਂ ਝੁੰਬੇ ਪਿੰਡ ਦਾ ਸਿੱਧ ਪਧਰਾ ਬੰਦਾ 'ਚਰਨਾ' ਸਾਡੇ ਪਿੰਡ ਮੰਗਣ ਆਉਂਦਾ ਰਿਹਾ। ਜਵਾਕ ਡਰਾਉਣ ਖਾਤਰ ਬੀਬੀਆਂ ਧਮਕੀਆਂ ਦਿਆ ਕਰਨ ,"ਵੇ ਛੋਹਰੋ ਟਿਕਜੋ , ਚਰਨਾ ਕਮਲਾ ਆਗਿਆ ਝੁੰਬੇ ਆਲਾ'।
ਜਵਾਕ ਸ਼ੈਂ ਵੱਟ ਜਾਂਦੇ । ਸੱਥ 'ਚ ਜਿੱਥੇ ਚਾਰ ਬੈਠੇ ਹੁੰਦੇ ਚਰਨਾ ਕੋਲ ਜਾਕੇ ਆਖਦਾ ,"ਬਾਈ ਪੜ੍ਹਈਆ ਦੇਦੇ"। ਅਗਲਾ ਗੀਝੇ 'ਚੋਂ ਕੱਢਕੇ ਰੁਪਈਆ ਚਰਨੇ ਦੀ ਥੇਹਲੀ ਤੇ ਧਰ ਦੇਂਦਾ ਤੇ ਚਰਨਾ ਯਮਲਾ ਤੋਂ ਮਾਣਕ ਵਾਇਆ ਹੁੰਦਾ ਹੋਇਆ ਗੁਰਦਾਸ ਮਾਨ ਦੇ ਗੀਤਾਂ ਤੇ ਆ ਰੁਕਦਾ। ਚਰਨਾ ਹਰੇਕ ਗੀਤ 'ਚ ਆਵਦਾ ਨੌਂ , ਤੇ ਆਵਦੇ ਕਿਸੇ ਗੁਰੂ ਦਾ ਨੌਂ ਜ਼ਰੂਰ ਪਾਉਂਦਾ।
ਤਿੰਨ ਚਹੁੰ ਸਾਲਾਂ ਪਿੱਛੋਂ ਰਾਤ ਚਰਨਾ ਫੇਰ ਟੱਕਰ ਗਿਆ। ਅਸੀਂ ਚਰਨੇ ਨੂੰ ਰੋਕ ਕੇ ਆਖਿਆ ,"ਚਰਨੇ ਗੀਤ ਸੁਣਾ ਜਰ"।
ਚਰਨੇ ਨੇ ਓਹੀ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਪੁਰਾਣਾ ਗੀਤ ਛੇੜਿਆ ," ਕਾਲੇਪਾਣੀਓਂ ਕਿਸਨੇ ਨੇ ਖਤ ਮੌੜ ਨੂੰ ਪਾਇਆ , ਝੁੰਬੇ ਆਲਾ ਚਰਨਾ ਭੈਣੇ ਮਾਂ ਦਾ ਜਾਇਆ"
ਹਰੇਕ ਗੀਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚਰਨਾ ਏਹੋ ਕਹਿੰਦਾ, "ਬਾਈ ਪੜ੍ਹਈਆ ਦੇਦੇ"। ਚਰਨਾ ਕਿਸੇ ਲਾਲਚ ਕਰਕੇ ਪੈਸੇ ਨਈਂ ਮੰਗਦਾ, ਬਸ ਰੱਟਾ ਈ ਲੱਗਾ ਬਾ। ਸਾਡੇ 'ਚੋਂ ਇੱਕ ਮੁੰਡਾ ਆਂਹਦਾ, "ਚਰਨੇ ਚਮਕੀਲਾ ਸੁਣਾਦੇ"। ਚਰਨੇ ਨੇ ਨਾਂ 'ਚ ਸਿਰ ਫੇਰਿਆ।
ਅਸੀਂ ਆਖਿਆ, "ਚਲ ਚਰਨਿਆ ਤੇਰੇ ਘਰੇ ਛੱਡ ਆਈਏ ਤੈਨੂੰ"। ਚਰਨਾ ਤ੍ਰਬਕ ਕੇ ਬੋਲਿਆ , "ਨਾ ਬਾਈ ਕੱਲ੍ਹ ਭਾਬੀ ਨੇ ਕੁੱਟਿਆ ਸੀ, ਅੱਜ ਫੇਰ ਕੁੱਟੂ"। ਸੱਜੇ ਹੱਥ ਚੱਪਲਾਂ ਫੜ੍ਹੀ ਤੇ ਖੱਬੀ ਕੱਛ 'ਚ ਕੱਪੜੇ ਦੇ ਗੋਲ ਥਾਨ 'ਚੋਂ ਨਿਕਲੀ ਸੋਟੀ ਘੁੱਟਕੇ ਚਰਨਾ ਕਾਹਲੇ ਪੈਰੀਂ ਹਨੇਰੇ 'ਚ ਸ਼ਿਤਮ ਹੋ ਗਿਆ।
ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਸਟੇਜ ਤੇ ਚਰਨੇ ਵਰਗੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਪਾਤਰ ਨਾਟਕ ਖੇਡ ਰਹੇ ਨੇ। ਚਰਨੇ ਅਰਗੇਆਂ ਲਈ ਤਾਂ ਲੰਮੀ ਉਮਰ ਦੀ ਦੁਆ ਕਰਨੀ ਵੀ ਸਹੁਰਾ ਪਾਪ ਜਾ ਲੱਗਦਾ। ਸਰਬੰਸਦਾਨੀ ਠੰਢ ਵਰਤਾਈਂ.....ਘੁੱਦਾ